Breuddwyd Rhonabwy

“Breuddwyd Rhonabwy” yw un o’r straeon yn y Mabinogi. Mae’n adrodd hanes Rhonabwy, milwr o oes y brenin Madog ap Maredudd, sy’n cael breuddwyd amserol a rhyfeddol.

Mae Rhonabwy yn mynd ar daith gyda dau gydymaith ac yn aros mewn stabl budr yn nhŷ Heilyn Goch. Tra yno, mae’n cysgu ar glustog oer ac yn breuddwydio am fyd Arthur. Yn y breuddwyd, mae’n gweld Arthur a’i lys yn llawn lliw a bywyd, yn groes i’r hyn y mae wedi’i ddysgu am y brenin chwedlonol.

Yn y breuddwyd, mae Rhonabwy yn dyst i’r berthynas gymhleth rhwng Arthur a’i wŷr, yn enwedig y gwrthdaro rhwng Arthur a Medrawd, ei nai. Mae’n gwylio gêm o ddyfalu rhwng Arthur a Owain mab Urien, a’r ddau yn dadlau dros faterion milwrol a moesol.

Mae Rhonabwy hefyd yn gweld y brenin yn paratoi ar gyfer brwydr Camlan, lle mae Arthur yn wynebu Medrawd. Mae’r breuddwyd yn dangos Rhonabwy y byd chwedlonol hwn yn llawn lliw, gwahaniaethau mawr rhwng byd Arthur a’i gyfnod ef ei hun.

Ar ôl tair noson yn y breuddwyd, sy’n teimlo fel tair blynedd, mae Rhonabwy yn deffro ac yn dychwelyd i’w gyfnod ei hun. Mae’n cofnodi ei breuddwyd, sy’n rhoi cipolwg ar fytholeg Arthur ac yn dangos y gwahaniaeth rhwng y chwedlonol a’r real.

Mae’r stori’n archwilio themâu amser, hanes, a’r ffin rhwng chwedloniaeth a realiti. Mae hefyd yn trafod y berthynas rhwng arwyr y gorffennol a’r presennol, gan archwilio sut mae delweddau a straeon yn newid dros amser.